မိဖုရား ၁၀၀ ကျော်နဲ့ မောင်းမ ၅၀၀ ကျော် ရှိတဲ့ မင်းတုန်းမင်းကြီးရဲ့ တနေ့တာ လုပ်ဆောင်မှု မှတ်တမ်း
မင်းတုန်းဘုရင်ကြီး တနေ့တာ (သက်တော်၆၀နောက်ပိုင်း နေ့စဉ်ပြုမူသော မှတ်တမ်း)။ မင်းတုန်းမင်းကြီး နံနက်ခင်းထလျှင်ထချင်း အနှိပ်အကျော်အမော် ကသည်းပုဏ္ဏားတို့မှ အနှိပ်တော်ဆက် ရပြီး အနှိပ်တော်ဆက် နေစဉ်တွင်လည်း တိုင်းရေးပြည်ရေးသိလိုသမျှ ဘုရင်မင်းကြီးမှမေးသမျှကို ရိုသေစွာ လျှောက်ထားဖြေကြားရသည်။ အနှိပ်တော်ခံပြီးလျှင် ကတိုးနံ့သာ၊ မွှေးရနံ့များကို လိမ်းကျံပေးရပြန်ပါတယ်။
အဲ့ဒီနောက်မှာ ရေအိမ်တော်(အိမ်သာ)သို့ အလှည့်ကျ မိဖုရားတစ်ပါးနှင့်ဝင်ပြီး မိဖုရားက ထောက်လှမ်းချက်ရသော စကားများ၊ အလိုတော် မေးတော်ရှိသော စကားများကို ပြန်လည်လျှောက်ထားရန် ဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်သာမှ ထွက်သောအခါ တာဝန်ကျပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး (အငြိမ့်အပျိုတော်) မှ သေမိန့်ကျသော သေသူစာရင်းကိုဖတ်ကြားလျှောက်ထားပေးရသည်။ ထိုအချိန်တွင်ဘုရင်ကြီးမှ သေမိန့်ကျသူအား ဆိုင်းငံ့စေ ဆိုလျှင် သက်ဆိုင်ရာကပြန်၍ အမှုကိုစစ်ဆေးပေးရပြီး ဘုရင်ကြီး မှ ဘာမျှမမိန့်ကြားပဲ မျက်နှာလွှဲ၍ သွားလျှင် သေမိန့်ကျသူအား စီရင်ရန်ခွင့်ပြုတော်မူခြင်းဖြစ်သည်ဟု နားလည်ရသည်။
ထို့နောက် သားတော်ကြီးများက မျက်နှာသစ်တော်ရေဆက်သ၍ မျက်နှာသစ်ပါတယ်။ မျက်နှာသစ်နေစဉ်တွင် ဖိုးသူတော် ဦးဓမ္မိမှ နေ၍ ကမ္မဌာန်းတရားများကို ဖတ်ကြား သံတော်ဦးတင်ရသည်။ မျက်နှာတော်သစ်ပြီးနောက် ၁၂ ရာသီရွှေဖလားကြီးတွင် ထည့်၍ ပြင်ဆင်ထားသော ဟင်းလျာပွဲတော်အုပ် ၅၀ ခန့်ကို မိန်းမစိုးများမှနေ၍ ဆက်သရပြီး တဖန် ဘုရင်ကြီးမှနေ၍ ဘုရားဆွမ်းတော်တင်သည်။ ထို့နောက် ရွှေဖလားကြီးနှင့်အပြည့်ထည့်၍ထားသော ပေါက်ပေါက်ပန်းများကို ရွှေလင်ဗန်းအတွင်းတွင် စေတီပုံသဏ္ဍာန် ကိုယ်တော်တိုင် ဘုရား တည်ကာ ရွှေကရားနှင့်ရေစက်သွန်းချ အမျှဝေ၍ ဘုရားရှိခိုးသည်။
ဘုရားရှိခိုးပြီးနောက်တွင် စားတော်ဝန်မှ ကြီးကြပ်၍ ယူဆောင်လာသော ပွဲတော်အုပ်များကိုလည်းကောင်း၊ မိဖုရားခေါင်ကြီး စင်္ကြာဒေဝီ ထံမှ ယူဆောင်လာသော ပွဲတော်အုပ်များကိုလည်းကောင်း ပြင်ဆင်ခင်းကျင်းကာ တာဝန်ကျ မိဖုရား၊ သမီးတော်များမှနေ၍ ပွဲတော်ဆက်သပြီး ပွဲတော်တည်တော်မူသည်။ ပွဲတော်တည်နေစဉ်တွင် သမီးတော်နှစ်ပါးက လက်ဝဲလက်ယာ ဒေါင်းမြီးယပ်နှင့်ခပ်ကာ ကမ္မဌာန်းတရားများကို ရွတ်ဖတ်တင်လျှောက်ရသည်။
ပွဲတော်သုံးဆောင်ပြီးလျှင် ရတနာသလွန်တော်တွင် စံနေ၍ တရားစာကို ခေတ္တခဏ ကြည့်တော်မူစဉ် မိဖုရားခေါင်ကြီး၊ အလယ်နန်းမိဖုရားကြီး၊ အနောက်နန်းမိဖုရားကြီးတို့ကစ၍ မိဖုရားအပေါင်းတို့က အပါးတော်တွင် ရိုသေစွာဝပ်တွားခစားနေရသည်။ ၉နာရီအချိန်ခန့်သို့ရောက်လျှင် မိဖုရားခေါင်ကြီးမှနေ၍ ဘုရင်ကြီးစံရာ သလွန်ပေါ်သို့တက်ကာ ရတနာဘီးကုတ်နှင့် ဆံတော်ရှင်းပေးရပြီး ထို့နောက် ဘုရင်ကြီးသည် ညီလာခံသို့ဝင်တော်မူသည်။ ညီလာခံ ကွဲပြီးနောက်မှာ နန်းတော် နောက်ပိုင်းကိုဝင်ပြီး မိဖုရားများ သမီးတော်များနဲ့ တွေ့ကာ မေးသင့်တာမေး၊ ဆွေးနွေးသင့်တာ ဆွေးနွေးတယ်။
သတင်းထူး၊ အကြောင်းထူး မရှိရင် တောင်နန်းတော်မှာ စာကြည့်တယ်။ နေ့လည် တစ်နာရီလောက်မှာ တောင်နန်းတော်မှာပဲ အချိုပွဲသုံးဆောင်တယ်။ ပြီးရင် ဗိုလ်ရှုခံ ထွက်တော် မူတယ်။ အဲ့ဒီနောက်မှာ သံဃာတော်တို့အား ပင့်ဖိတ်၍ ရေစစ်၊ သင်္ကန်း၊ ဆီမီး၊ လက်ကိုင်ပုဝါ အစရှိသည်တို့ကို လှူတော်မူကာ တရားနာယူပါတယ်။ တရားနာပြီးတဲ့နောက်မှာ ဘယ်လို အကြောင်းပင်ရှိရှိ အရေးမပြုပဲ မှန်စီခန်းတော်မှာ တစ်ပါးတည်း ပုတီးစိပ်ကာ တရားထိုင်ပါတယ်။ တရားထိုင်ပြီးတဲ့နောက်မှာ ဆောင်တော်ဦးက သလွန်တော်မှာစံနေပြီး မိဖုရားများက ဒေါင်းတောင်ဖြင့်ခတ်၍ အခစားဝင်ရပါတယ်။
ညပွဲတော်တည်ချိန်ရောက်တဲ့အခါမှာလည်း အလှည့်ကျမိဖုရား၊သမီးတော်များက ပွဲတော်ကို ဆက်သရပြီး နံနက်ပွဲတော်တည်ချိန်ကလိုပင် သမီးတော်နှစ်ပါးက ကမ္မဌာန်းရွတ်ဖတ်လျောက်ကြားရပါတယ်။ ပွဲတော်တည်ပြီး ကျန်ရှိတဲ့ပွဲတော်ကျကို သမီးတော်များမှနေ၍ မြေးတော်လေးများအား ခွဲဝေပေး၍ ပျော်ရွှင်စွာ သူ့ထက်ငါ အလုအယက်စားကြသည်ကို ဘုရင်ကြီးမှ ကြည့်တော်မူ၍ ဝမ်းသာပီတိဂွမ်းဆီထိကာ နှလုံးပျော်ရွှင် ဖြစ်ရပါတယ်။
ညပွဲတော်တည်ပြီးနောက်မှာ ဘုရင်ကြီးနှင့်အတူ မိဖုရားခေါင်ကြီး၊ နန်းရမိဖုရားကြီးများပါ လိုက်ပါခစား၍ ည ညီလာကို ခံတော်မူသည်။ တခါတရံ ဘုရင်ကြီး မအားလပ်သောအခါများတွင် နန်းရမိဖုရားကြီးတပါးပါးမှနေ၍လည်းကောင်း၊ ဘုရင်ခွင့်ပြုသော မိဖုရားတစ်ပါးပါးကသော်လည်းကောင်း ညညီလာကို ဦးစီးဦးဆောင်၍ ကျင်းပလေ့လဲရှိသည်။ ညညီလာခံသည် ညတစ်နာရီ ခွဲမှသာ ပြီးတော်မူ၍ ဘုရင်ကြီးလည်း ထိုအချိန်ရောက်မှသာ စက်တော်ခေါ်ရသည်။
စက်တော်ခေါ်နေစဉ် စာတော်ဖတ်က ဘုရင်ကြီး အား ဦးသုံးချိန် ကို ဦးစွာချ၍ မြင့်သောနေရာကိုတက်ကာ နံနက်အလင်းတိုင်အောင် တရားစာကိုဖတ်ရသည်။ ဤသည်မှာ မင်းတုန်းဘုရင်ကြီး သက်တော် ၆၀ကျော်အရွယ် အမြတ်နိုးဆုံးသော မင်္ဂလာအိမ်တော်ပါ မြောက်နန်းမိဖုရားကြီးခင်သဲ ကံတော်ကုန်ပြီးမှ ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်သော နေ့စဉ်မှတ်တမ်းများ ဖြစ်ပြီး သမီးတော်ဖြစ်သူ ဟင်္ဂမော်မင်းသမီးမှ ရေးသားမှတ်တမ်းတင်ထားခြင်းကို ကူးယူဖော်ပြခြင်း ဖြစ်သည်။ ကိုးကား ကုန်းဘောင်အလွန် မောင်သန်းဆွေ (ထားဝယ်)၊ မင်းတုန်းဘုရင်ကြီးတနေ့တာ ဒေါ်ကြန်၊ မင်းနန်သူ
Credit
Zawgyi
မိဖုရား ၁၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ေမာင္းမ ၅၀၀ ေက်ာ္ ရွိတဲ့ မင္းတုန္းမင္းႀကီးရဲ႕ တေန႔တာ လုပ္ေဆာင္မႈ မွတ္တမ္း
မင္းတုန္းဘုရင္ႀကီး တေန႔တာ (သက္ေတာ္၆၀ေနာက္ပိုင္း ေန႔စဥ္ျပဳမူေသာ မွတ္တမ္း)။ မင္းတုန္းမင္းႀကီး နံနက္ခင္းထလွ်င္ထခ်င္း အႏွိပ္အေက်ာ္အေမာ္ ကသည္းပုဏၰားတို႔မွ အႏွိပ္ေတာ္ဆက္ ရၿပီး အႏွိပ္ေတာ္ဆက္ ေနစဥ္တြင္လည္း တိုင္းေရးျပည္ေရးသိလိုသမွ် ဘုရင္မင္းႀကီးမွေမးသမွ်ကို ႐ိုေသစြာ ေလွ်ာက္ထားေျဖၾကားရသည္။ အႏွိပ္ေတာ္ခံၿပီးလွ်င္ ကတိုးနံ႔သာ၊ ေမႊးရနံ႔မ်ားကို လိမ္းက်ံေပးရျပန္ပါတယ္။
အဲ့ဒီေနာက္မွာ ေရအိမ္ေတာ္(အိမ္သာ)သို႔ အလွည့္က် မိဖုရားတစ္ပါးႏွင့္ဝင္ၿပီး မိဖုရားက ေထာက္လွမ္းခ်က္ရေသာ စကားမ်ား၊ အလိုေတာ္ ေမးေတာ္ရွိေသာ စကားမ်ားကို ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္သာမွ ထြက္ေသာအခါ တာဝန္က်ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး (အၿငိမ့္အပ်ိဳေတာ္) မွ ေသမိန္႔က်ေသာ ေသသူစာရင္းကိုဖတ္ၾကားေလွ်ာက္ထားေပးရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ဘုရင္ႀကီးမွ ေသမိန္႔က်သူအား ဆိုင္းငံ့ေစ ဆိုလွ်င္ သက္ဆိုင္ရာကျပန္၍ အမႈကိုစစ္ေဆးေပးရၿပီး ဘုရင္ႀကီး မွ ဘာမွ်မမိန္႔ၾကားပဲ မ်က္ႏွာလႊဲ၍ သြားလွ်င္ ေသမိန္႔က်သူအား စီရင္ရန္ခြင့္ျပဳေတာ္မူျခင္းျဖစ္သည္ဟု နားလည္ရသည္။
ထို႔ေနာက္ သားေတာ္ႀကီးမ်ားက မ်က္ႏွာသစ္ေတာ္ေရဆက္သ၍ မ်က္ႏွာသစ္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာသစ္ေနစဥ္တြင္ ဖိုးသူေတာ္ ဦးဓမၼိမွ ေန၍ ကမၼဌာန္းတရားမ်ားကို ဖတ္ၾကား သံေတာ္ဦးတင္ရသည္။ မ်က္ႏွာေတာ္သစ္ၿပီးေနာက္ ၁၂ ရာသီေ႐ႊဖလားႀကီးတြင္ ထည့္၍ ျပင္ဆင္ထားေသာ ဟင္းလ်ာပြဲေတာ္အုပ္ ၅၀ ခန္႔ကို မိန္းမစိုးမ်ားမွေန၍ ဆက္သရၿပီး တဖန္ ဘုရင္ႀကီးမွေန၍ ဘုရားဆြမ္းေတာ္တင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ေ႐ႊဖလားႀကီးႏွင့္အျပည့္ထည့္၍ထားေသာ ေပါက္ေပါက္ပန္းမ်ားကို ေ႐ႊလင္ဗန္းအတြင္းတြင္ ေစတီပုံသ႑ာန္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ဘုရား တည္ကာ ေ႐ႊကရားႏွင့္ေရစက္သြန္းခ် အမွ်ေဝ၍ ဘုရားရွိခိုးသည္။
ဘုရားရွိခိုးၿပီးေနာက္တြင္ စားေတာ္ဝန္မွ ႀကီးၾကပ္၍ ယူေဆာင္လာေသာ ပြဲေတာ္အုပ္မ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ မိဖုရားေခါင္ႀကီး စၾကၤာေဒဝီ ထံမွ ယူေဆာင္လာေသာ ပြဲေတာ္အုပ္မ်ားကိုလည္းေကာင္း ျပင္ဆင္ခင္းက်င္းကာ တာဝန္က် မိဖုရား၊ သမီးေတာ္မ်ားမွေန၍ ပြဲေတာ္ဆက္သၿပီး ပြဲေတာ္တည္ေတာ္မူသည္။ ပြဲေတာ္တည္ေနစဥ္တြင္ သမီးေတာ္ႏွစ္ပါးက လက္ဝဲလက္ယာ ေဒါင္းၿမီးယပ္ႏွင့္ခပ္ကာ ကမၼဌာန္းတရားမ်ားကို ႐ြတ္ဖတ္တင္ေလွ်ာက္ရသည္။
ပြဲေတာ္သုံးေဆာင္ၿပီးလွ်င္ ရတနာသလြန္ေတာ္တြင္ စံေန၍ တရားစာကို ေခတၱခဏ ၾကည့္ေတာ္မူစဥ္ မိဖုရားေခါင္ႀကီး၊ အလယ္နန္းမိဖုရားႀကီး၊ အေနာက္နန္းမိဖုရားႀကီးတို႔ကစ၍ မိဖုရားအေပါင္းတို႔က အပါးေတာ္တြင္ ႐ိုေသစြာဝပ္တြားခစားေနရသည္။ ၉နာရီအခ်ိန္ခန္႔သို႔ေရာက္လွ်င္ မိဖုရားေခါင္ႀကီးမွေန၍ ဘုရင္ႀကီးစံရာ သလြန္ေပၚသို႔တက္ကာ ရတနာဘီးကုတ္ႏွင့္ ဆံေတာ္ရွင္းေပးရၿပီး ထို႔ေနာက္ ဘုရင္ႀကီးသည္ ညီလာခံသို႔ဝင္ေတာ္မူသည္။ ညီလာခံ ကြဲၿပီးေနာက္မွာ နန္းေတာ္ ေနာက္ပိုင္းကိုဝင္ၿပီး မိဖုရားမ်ား သမီးေတာ္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕ကာ ေမးသင့္တာေမး၊ ေဆြးေႏြးသင့္တာ ေဆြးေႏြးတယ္။
သတင္းထူး၊ အေၾကာင္းထူး မရွိရင္ ေတာင္နန္းေတာ္မွာ စာၾကည့္တယ္။ ေန႔လည္ တစ္နာရီေလာက္မွာ ေတာင္နန္းေတာ္မွာပဲ အခ်ိဳပြဲသုံးေဆာင္တယ္။ ၿပီးရင္ ဗိုလ္ရႈခံ ထြက္ေတာ္ မူတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္မွာ သံဃာေတာ္တို႔အား ပင့္ဖိတ္၍ ေရစစ္၊ သကၤန္း၊ ဆီမီး၊ လက္ကိုင္ပုဝါ အစရွိသည္တို႔ကို လႉေတာ္မူကာ တရားနာယူပါတယ္။ တရားနာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဘယ္လို အေၾကာင္းပင္ရွိရွိ အေရးမျပဳပဲ မွန္စီခန္းေတာ္မွာ တစ္ပါးတည္း ပုတီးစိပ္ကာ တရားထိုင္ပါတယ္။ တရားထိုင္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေဆာင္ေတာ္ဦးက သလြန္ေတာ္မွာစံေနၿပီး မိဖုရားမ်ားက ေဒါင္းေတာင္ျဖင့္ခတ္၍ အခစားဝင္ရပါတယ္။
ညပြဲေတာ္တည္ခ်ိန္ေရာက္တဲ့အခါမွာလည္း အလွည့္က်မိဖုရား၊သမီးေတာ္မ်ားက ပြဲေတာ္ကို ဆက္သရၿပီး နံနက္ပြဲေတာ္တည္ခ်ိန္ကလိုပင္ သမီးေတာ္ႏွစ္ပါးက ကမၼဌာန္း႐ြတ္ဖတ္ေလ်ာက္ၾကားရပါတယ္။ ပြဲေတာ္တည္ၿပီး က်န္ရွိတဲ့ပြဲေတာ္က်ကို သမီးေတာ္မ်ားမွေန၍ ေျမးေတာ္ေလးမ်ားအား ခြဲေဝေပး၍ ေပ်ာ္႐ႊင္စြာ သူ႔ထက္ငါ အလုအယက္စားၾကသည္ကို ဘုရင္ႀကီးမွ ၾကည့္ေတာ္မူ၍ ဝမ္းသာပီတိဂြမ္းဆီထိကာ ႏွလုံးေပ်ာ္႐ႊင္ ျဖစ္ရပါတယ္။
ညပြဲေတာ္တည္ၿပီးေနာက္မွာ ဘုရင္ႀကီးႏွင့္အတူ မိဖုရားေခါင္ႀကီး၊ နန္းရမိဖုရားႀကီးမ်ားပါ လိုက္ပါခစား၍ ည ညီလာကို ခံေတာ္မူသည္။ တခါတရံ ဘုရင္ႀကီး မအားလပ္ေသာအခါမ်ားတြင္ နန္းရမိဖုရားႀကီးတပါးပါးမွေန၍လည္းေကာင္း၊ ဘုရင္ခြင့္ျပဳေသာ မိဖုရားတစ္ပါးပါးကေသာ္လည္းေကာင္း ညညီလာကို ဦးစီးဦးေဆာင္၍ က်င္းပေလ့လဲရွိသည္။ ညညီလာခံသည္ ညတစ္နာရီ ခြဲမွသာ ၿပီးေတာ္မူ၍ ဘုရင္ႀကီးလည္း ထိုအခ်ိန္ေရာက္မွသာ စက္ေတာ္ေခၚရသည္။
စက္ေတာ္ေခၚေနစဥ္ စာေတာ္ဖတ္က ဘုရင္ႀကီး အား ဦးသုံးခ်ိန္ ကို ဦးစြာခ်၍ ျမင့္ေသာေနရာကိုတက္ကာ နံနက္အလင္းတိုင္ေအာင္ တရားစာကိုဖတ္ရသည္။ ဤသည္မွာ မင္းတုန္းဘုရင္ႀကီး သက္ေတာ္ ၆၀ေက်ာ္အ႐ြယ္ အျမတ္ႏိုးဆုံးေသာ မဂၤလာအိမ္ေတာ္ပါ ေျမာက္နန္းမိဖုရားႀကီးခင္သဲ ကံေတာ္ကုန္ၿပီးမွ ျပဳလုပ္ေဆာင္႐ြက္ေသာ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းမ်ား ျဖစ္ၿပီး သမီးေတာ္ျဖစ္သူ ဟဂၤေမာ္မင္းသမီးမွ ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ထားျခင္းကို ကူးယူေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။ ကိုးကား ကုန္းေဘာင္အလြန္ ေမာင္သန္းေဆြ (ထားဝယ္)၊ မင္းတုန္းဘုရင္ႀကီးတေန႔တာ ေဒၚၾကန္၊ မင္းနန္သူ
Credit